СУҲО

“Шоир Амир Худойберди ижодида тўртлик жанрининг етакчи ўрин эгаллаётганига гувоҳ бўлмоқдамиз. Маълумки, бу жуда мураккаб жанрлардан бири ҳисобланади. Бу жанрда фикрни сиқиқ ва ихчам ифодалаш жуда катта меҳнатни талаб қилади. Нафақат шоирона нуктадонлик, балки фалсафий билимдонлик, донишмандлик каби хислатлар ҳам талаб этилади бу жанрда. Атоқли шоир Эркин Воҳидов "Шеърнинг зўри тўрт сатр, Тўрт бўлса-да зўр сатр. Шоир одам ўзини Тўрт сатрда кўрсатур", деб бежиз ёзмаган” ©

Шеърият ихлосманлари учун шоирнинг тўртлик ва митти манзумалардан иборат "Суҳо" ("Академнашр", 2010) номли китобининг электрон вариантини тайёрладик. Марҳамат!!!

Шоирнинг мазкур сайланмасини қуйидаги манзилдан юклаб олишингиз мумкин: СУҲО - АМИР ХУДОЙБЕРДИ

P.S. Дарвоқе, “Суҳо” нима дегани экан, деб ҳайрондирсиз? Бу ҳақда китобнинг муқаддимасида муаллифнинг ўзи изоҳ бериб ўтган.

ОЙДИН ЛАҲЗАЛАР

Мазкур китобга шоир Амир Худойбердининг турли йилларда ёзилган энг яхши шеърлари ва янги ижод намуналари киритилди. Китоб бадиий сўз санъати ихлосмандларига манзур бўлади деган умиддамиз.

Шоирнинг мазкур сайланмасини қуйидаги манзилдан юклаб олишингиз мумкин: ОЙДИН ЛАҲЗАЛАР - АМИР ХУДОЙБЕРДИ

ЭЗГУЛИККА ЭШ ИЖОД

Филология фанлари доктори, профессор Дамин ТЎРАЕВнинг “Ёшлик” адабий-ижтимоий журнали (4-сон, 2014 (276)) нинг “Тадқиқот” рукнида чоп этилган мақоласи (Амир ХУДОЙБЕРДИ ижоди хусусида):

ЭЗГУЛИККА ЭШ ИЖОД

Эл-юрт ободлиги ва ҳурлиги учун, ҳаётда адолат ва ҳақиқатни қарор топтириш учун, маънавий камолот учун кураш азал ва абад шеъриятнинг асосий вазифаси бўлиб келган. Чинакам истеъдод эгаси ўз шахсини улуғламайди, у ўзини эмас, Ватани ва миллатининг иқболини кўзлайди, ўз халқи ёки унинг баъзи тоифалари жаҳолат ботқоғига ботиб, нафс йўриғига кўра ўзгаларга зулм қилса, бунга бепарво қараб туролмайди. Аксинча, одамларни ҳақ йўлга, инсонга муносиб ҳаётга бошлайди.

Истеъдодли шоир Амир Худойбердининг шеърлари ана шундай инсоний улуғворликни мадҳ этувчи хусусиятлари билан ўқувчи диққатини тортади. Шоир ўзининг "Дунё ва мен", "Жавобсиз савол", "Эврилиш", "Еттинчи малак", "Ойдин лаҳзалар", "Суҳо" каби китобларида инсон ва унинг ҳаётдаги ўрни, теварак оламга муносабати, туйғулари хусусидаги ҳиссий-фалсафий мушоҳадалари билан ўқувчилар қалбидан жой олган. Шоир ҳар бир тўпламида ана шу фалсафий мушоҳадаларини янада теранлаштирган, дунё ва замин муаммоларини, бугунги кун халқ ва мамлакат ҳаётида бўлаётган янгиланишлар, одамларимиз маънавиятидаги ўзгаришларни ифодалашда ўзида улкан масъулият ҳис этган.

Инсонни ва унинг характеридаги сиру синоатини очиб бериш, ҳаёт бунёдкори сифатидаги салоҳиятини улуғлаш бадиий ижоднинг асосий масалаларидан. Шоир Амир Худойберди ҳам ўз замондоши бўлган ИНСОНга ботинига уйғоқ кўз билан назар солишини, шундагина ўзидан хабар топишини уқтиради:

Эй, инсон, юлдузинг кўрсатса нишон,

Фалак ато этган кунларга ишон.

Порласин толеъинг осмонида у,

Умринг кошонасин ёритсин мангу

Уйғоқ бўл, воқиф бўл чархи даввордан,

Бил, бари, барчаси Парвардигордан.

Ҳадиси шарифларда ҳар доим боқий дунёни эслаш – инсонни ҳалол ва пок яшашга, савобли ва хайрли ишларга ундайди, ёмон ишлардан қайтаради, дейилади. Аммо, афсуски, онда-сонда бўлса-да, ҳаётимизда бойликка ружу қўйиб тинмай мол-дунё йиғувчи, мансаб ва шон-шуҳрат учун виждон ва иймонини сотувчилар учраб туради. Шоир "Минг йил умр кўрсанг-да ..." шеърида жаҳолат гирдобида инсон қалби гўзалликларини сезмай ва беписанд яшаётганлардан нафратланиб, ўз қалби ақидасини қуйидагича ифодалайди:

Ерга боқ, тупроқнинг ҳар бир зарраси

Бобонгдир, момонгдир, қадим аждодинг.

Қулоқ тут, тинглагин уларнинг сасин,

Балки демоқдалар: "Яша пок бўлиб!

Умр масофаси қош билан қабоқ

Яша хок бўлмасдан бурун хок бўлиб.

Инсон қалбидаги тубсиз кечинмалар тасвирини ифодалашга бағишланган бошқа бир шеърида эса ҳаёт зарбаларига дуч келган лирик қаҳрамоннинг ёлғизликдаги ўй-хаёллари китобхонни фалсафий мушоҳадага ундайди:

Ёлғизлик, оҳ, ёмон ўлимдан,

Ҳамма давра мени ҳайдади.

Бойларни-ку қўйинг, улар давраси

Мен учун етти ёт, бегона.

Уларнинг астару аврасин

Риёдан ясаган замона.

                                          

Шоирнинг бир қатор шеърларида лирик қаҳрамоннинг ватанпарварлик туйғулари етакчилик қилади. Хусусан, "Тониб қайга борурсан", "Денгиз соҳилида", "Туркистон мадҳияси", "Ватанни ким сотар бўлса", "Изҳор" каби шеърларда қадим Турон ва туркий забоннинг жаҳоний шуҳрати, аждодлар даҳосининг дилларга ғурур бағишлаши, ўзликни англаш, Ватанга фидойилик ва садоқатлилик ўзига хос рамзий услублар ва бадиий умумлашмаларда берилган. "Элдошларим" шеъридаги қуйидаги мисралар ҳам бу фикрни тасдиқлайди:

Туққан элим, қариндошим, қавмим азал,

Нисор бўлсин мадҳиянгга минглаб ғазал.

Айиролмас сиздан мени ҳатто ажал,

Йўқлаб сизни келдим бу кун, элдошларим...

Бу мисралар шунчаки сўзлар қатори эмас. Балки ҳаётда эл ва элдошлар довруғидан фахрланувчи, уларнинг қувончу ташвишларини ўзиники деб билган, Ватаннинг остонадан бошланишини ҳис этган лирик қаҳрамоннинг эҳтиросли қалбидан отилиб чиққан ҳис-туйғулар алангасидир ва ҳаётдаги яшаш тарзининг ифодасидир.

Аёлни эъзозлаш халқимизнинг олий қадриятларидандир. Амир Худойберди ҳам "Бу қиз...", "Ишваларинг ёлғон", "Кўзинг дарёсида", "Хиёнат", "Мен учун ўлгансан...", "Бегойим", "Оҳ, бирам нозанин" каби шеърларида ана шу улуғ ва муқаддас мавзуни қаламга олади. Гоҳо Амир шарқона иффатни, меҳр-муҳаббат ва нафосатни оёқ ости қилаётган аёлларга ўз нафратини билдиради:

Муҳаббат Худоси сени қарғаган,

Меҳру садоқатни қилмассан хаёл.

Асли ялмоғиз ҳам сендан тарқаган,

Фаришта ниқобин ёпинган аёл.

Шоир аксарият ашъорларида аёлдаги ақл-заковатни, нафосат ва назокатни, бардош ва матонатни, покликни улуғлайди.

Амир Худойбердининг бир талай шеърлари халқимизнинг шўро давридаги ҳаётнинг бадиий талқинига бағишланган. Булар орасида "Дунёни йўқотдим" шеъри эътиборлидир. Шоир рамзий ташбеҳлар орқали шўро даврида давлатни бошқарган нодон инсонларнинг жамиятга олиб келган кулфатларини, оддий халқнинг яшаш илинжида ана шу нодон ва очкўз мансабдорларга сажда қилишга мажбур бўлганини, коммунистик мафкура халқни асрлар қаъридан асраб-авайлаб келинган маънавий хазиналардан жудо қилганини ҳаётий манзаралар чизгиларида тасвирлаб беради. Шоир айтмоқчи имлони йўқотиш муаммоси ҳам мустабид шўролар сиёсатининг оқибатларидир:

Чиқмас саводим, имлоси ўзга,

Имлони излаб, имлони йўқотдим.

Соҳиби олам унут бўлса не,

Эшакка сиғиниб, Исони йўқотдим.

Шоирнинг назм бисотидан ўз замондошлари фазилатларини мадҳ этувчи бир қатор бағишлов шеърлар ҳам ўрин олган. Булар орасида адиба Шарофат Ашурова ва таниқли шоир Икром Отамуродга самимий эҳтиром рамзи бўлган бағишловларни адабиётимиздаги мавжуд анъаналарнинг Амир Худойберди ижодидаги яхши намуналари дейиш мумкин. Хусусан, Икром Отамуродга бағишланган "Болалик даштлари" шеърида шоир шеъриятидаги таъриф ва тавсифлар муаллиф қалбини ром этади. Она-юрт бағрида ўсган қўзигуллар ҳидидан маст бўлган лирик қаҳрамон болалиги бўй чўзган юртнинг мусаффо осмонида қўшиқ кўйлаб, беғубор болалик кўчаларида севинчларга тўлиб сайр қилади. Адиба Шарофат Ашуровага бағишланган "Шарофатли опам, зарофатли опам" шеърида эса ҳаёт ва ижодкор шахс, ижодкорнинг жамиятдаги ўрни ҳақида фикр юритилади:

Мен деҳқонман, қоғоз -

Ҳайдалмаган далам,

Сочган уруғим - сўз, кетмонимдир қалам.

Бисёр ҳосил олсак, чекиб ранжу алам,

Бўла олсак эл аро фасоҳатли, опам.

Кейинги пайтларда Амир Худойберди ижодида тўртлик жанрининг етакчи ўрин эгаллаётганига гувоҳ бўлмоқдамиз. Маълумки, бу жуда мураккаб жанрлардан бири ҳисобланади. Бу жанрда фикрни сиқиқ ва ихчам ифодалаш жуда катта меҳнатни талаб қилади. Нафақат шоирона нуктадонлик, балки фалсафий билимдонлик, донишмандлик каби хислатлар ҳам талаб этилади бу жанрда. Атоқли шоир Эркин Воҳидов "Шеърнинг зўри тўрт сатр, Тўрт бўлса-да зўр сатр. Шоир одам ўзини Тўрт сатрда кўрсатур", деб бежиз ёзмаган.

Билмадим, шеърларим эскими-янги,

Ўчган-ўчмаганми бўёғи, ранги.

Лойни Вақт кулоли обдон пишитган,

Соз эрур боз эски хумнинг жаранги,

деб ёзади шоир бир тўртлигида. Дарҳақиқат, Умар Хайём, Паҳлавон Маҳмуд, Мирзо Бедил каби мумтоз сўз санъаткорлари ижодидан баҳраманд бўлмай, уларнинг маҳорат мактабидан сабоқолмай, улар яратган бебаҳо назмий дурдоналардан, рубоийлардан таъсирланмай бу жанрда муваффақиятли қалам тебратиш қийин. Амир Худойбердининг "Суҳо" ("Академнашр", 2010) номли китоби асосан тўртлик ва митти манзумалардан иборат.

Шоирнинг бир қатор тўртликлари ўзининг халқона оҳангларга яқинлиги ва фалсафий қарашларга бойлиги билан ўқувчи эътиборини тортади. Уларда биз инсон руҳий оламининг чексиз гўзалликларини, халқ тақдири билан боғлиқ воқеа-ҳодисалар, мустақил юрт ташвиши йўлидаги бунёдкорлик, халқимиздаги ақл-заковат ва шарқона ҳикматлар мағизининг бадиий инъикосини учратамиз. Бу тўртликлардаги лирик қаҳрамоннинг аксарияти ҳаётимизда мавжуд баъзи одамларнинг маънавий қашшоқлигидан безовта ва айни пайтда элу юрт тараққиёти учун ўзини бахшида этувчи инсонлардир:

Мени ёмон дейсан, хўш, ўзинг кимсан?

Бебош нодон дейсан, хўш, ўзинг кимсан?

Мен элу эрк дейман, сен-чи мени сотиб,

Беринг унвон дейсан, хўш, ўзинг кимсан?

Шоирнинг ишқ мавзуидаги "Азизам, сен мени кечир, истасанг...", "Сени таъриф этар бўлсам...", "Сизга ярашади", "Жононалар", замонавий – "мо-дерн" услубида ёзилган "Метаморфоза", "Севгим-қанотлари кесилган қумри...",  "Бу қиз" каби шеър-лари, мулойим юмор билан безалган ҳазиллари ва ўқувчини покликка ундовчи тасаввуфий оҳангдаги байтлари ҳам ўқувчилар дилига яқин бўлиб, уларнинг маънавий оламини бойитади. Амир Худойберди шеърияти ҳақида гап кетганда унинг халқ оҳангида яратилган назмий сатрлари ҳақида тўхталмасдан илож йўқ. Унинг "Дунё ва мен", "Эврилиш", "Ойдин лаҳзалар" номли китобларида халқнинг донишмандона фалсафий қарашлари, йўрға оҳанглари акс этган мисралар талайгина. "Қадимий қўшиқ", "Бахшиёна", "Қарамайман" каби шеърларида шоир унутилаёзган туркона оҳангларни қўллайди.

Ўртамизда катта тоғ бор,

Сен томонга ўтолмайман.

Менга интиқ-интиқ боққан

Кўзларингдан ўполмайман.

Амир Худойберди мумтоз адабиёт дурдоналарини чин дилдан қадрлайдиган шоир. Навоий, Фузулий, Бобур, Машраб, Муқимий, Фурқат каби буюк сўз санъаткорлари ижодини ўрганиши орқали ғазалнависликда маҳорат мактабини ўтади. Деярли ҳамма китобида аруз вазнида яратилган шеърлар асосий ўринни эгаллайди. Унинг "Эврилиш", "Ойдин лаҳзалар" номли тўпламларида, айниқса, ўнлаб ғазалларни кўришимиз мумкин. Арузда яратилган "Таҳайюлот" номли достонига эса асосий сюжет билан боғлиқ 11 та ғазал киритилган. Шу жиҳатдан достоннинг композицион қурилиши ўзига хос бадиий қимматга эга.

Гар кетар бўлсам,

мени дашти фанодан изламанг,

Топмагайсиз барибир,

еру самодан изламанг.

Белги қўймангиз

мозорим устига тошдин, ажаб,

Ул нишон бўлгайму мендин,

ҳар балодан изламанг.

Амир Худойберди "Еттинчи малак" номли тўп-ламидаги "Йўқотма дафтаримни" шеърида гўё ўзининг ўқувчилар билан галдаги учрашувига ишора қилади:

Узун тундир бугун, ёндим узун шамдек ногаҳон,

Кипригимни қалам қилдим,

қалбни дафтар, сиёҳ – қон,

Дафтаримга тўкдим дилда бўлса

не сирлар ниҳон,

Олар бўлсанг агар, дўстим,

йўқотма дафтаримни.

Ўйлаймизки, шоирнинг "кипригини қалам, қалбини дафтар" қилиб озод юртимиз ҳаётида юз бераётган янгиланишларни, одамларимиздаги имон-эътиқодни улуғлаб, уларнинг руҳий ва маънавий гўзалликларини олқишлаб ёзган шеърилардан ташкил топган "қалб дафтари", яъни китоблари адабиёт ихлосмандлари қалбидан муносиб ўрин олади.

"ЭВРИЛИШ" САЙЛАНМА

Шоирнинг мазкур сайланмасини қуйидаги манзилдан юклаб олингиз мумкин: ЭВРИЛИШ - АМИР ХУДОЙБЕРДИ.  Китобнинг электрон вариантини юклаб олишни осонлаштириш мақсадида ҳажман кичрайтирилди. Шу сабабли китоб ичидаги суратлар сифат жиҳатидан бироз хирароқ.

ДАРЁ БЎЛСИН КЎНГЛИНГИЗ ДОИМ

Гарчи суҳбат анча олдин бўлса-да ундаги гаплар яқингина айтилгандай...

Қалам аҳли ва адабиёт мухлислари шоир Амир Худойбердини яхши билишади. Таъбир жоиз бўлса, унинг бутун вужуди катта қалб, истеъдод, ирода ва матонатдан иборат. Дастлабки тўплами чоп этилгандаёқшеърият мухлислари адабиётимизга фавқулодда истеъдод соҳиби кириб келаётгани ҳақида гапиришган эди. Ўзига хос ижодини мумтоз ва замонавий шеъриятимиз ўртасидаги бир кўприк дейиш мумкин. Бадиийликнинг ажойиб намуналари бўлган шеърларини ўқир экансиз, юрагингиз жиз этади, кўнглингизни мунаввар туйғулар эгаллайди, тафаккурингиз бойийди. Амир Худойберди 1961 йил Қарши туманидаги Шилви(Шайх Шиблий) қишлоғида таваллуд топган. 1985 йилда Тошкент Давлат университетининг ўзбек филологияси факультетини тамомлаган. 1994 йилдан буён Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг аъзоси. "Дунё ва мен", "Жавобсиз савол", "Эврилиш", "Еттинчи малак", "Ойдин лаҳзалар" китоблари чоп этилган. У айни пайтда "Насаф" нашриётининг директори вазифасида ишламоқда. 

- Шу кунларда Ватанимиз мустақиллигининг 18 йиллиги шодиёналари руҳи билан яшаяпмиз. Ўтган 18 йилда нафақат мамлакатимизда, балки тафаккуримизда ҳам ўн саккиз минг олам ҳайратлангулик ўзгаришлар рўй берди. Шоир ва ёзувчиларимизнинг шу йиллардаги ижоди ҳам асрларга татигулик ана шундай ўзгаришларга муносиб бўлди, дея оласизми?

- Эрк ва озодлик йўлида шаҳид кетган аждодларимизнинг армонлари, орзулари тупроққа кўмилиб қолиб кетмади. Озод ва обод Ватан орзусида жон фидо қилган боболаримизнинг руҳи поклари ҳаққи мустақилликдай олий неъматнинг қадрига етишимиз керак. Қалам аҳли бу борада барчага ибрат бўлиши лозим, деб ўйлайман. Зеро ижодкорлари фаол ва фидойи миллатни енгиб бўлмайди.

Ватанпарварлик мавзусида кўплаб асарлар яратилди, яратилаяпти. Аммо бу мавзу қанча ёритилгани билан чеки, адоғи йўқ. Ватанпарварлик ғояси сингдирилган ажойиб асарлар ҳали кўплаб яратилиши шубҳасиз.

- Президентимиз Ислом Каримовнинг яқинда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасига йўллаган ва матбуотда чоп этилган қимматли маслаҳатлари, фикр-мулоҳазаларидан вилоятимиз қалам аҳли қандай хулоса чиқариб олди?

- Бу айни муддао бўлди. Юртбошимиз адабиётда, Ёзувчилар уюшмасида кўпдан буён йиғилиб ётган муаммоларни ҳал қилишнинг, адабиётимизни янада ривожлантиришнинг оқилона йўлларини кўрсатиб бердилар. Бундан биз ижодкорлар тегишли хулоса чиқариб олдик. Масъулиятимизга масъулият қўшилди, деб баралла айта оламан.

- Илгари ҳаётни, дунёни болалар асосан бувижонларимиз узун тунлар сўзлаб берган эртаклар орқали англар ва танир эдилар. Бугун-чи?

- Бугун кўпроқтелевидение, интернет, компьютер, DVD ва бошқа воситалар ёрдамида дунёни ўрганишаяпти. Негаки, ҳар бир даврнинг ўзига хос хусусиятлари бўлади. Бироқтехника тараққиёти ҳеч қачон бувижонлар ва онажонларимизнинг жонли суҳбати ўрнини, адабиёт ўрнини боса олмайди.

- Эртаклар ва замонавий ахборот воситалари. Уларнинг қай бири боланинг кўнглини эзгуликка тўлдиради? Қай бири ҳаётни реалроқ, тезроқанглашга ёрдам беради? Умуман, ҳаётни романтик тарзда англаган маъқулми ёки реал?

- Ҳис-туйғу ўлса, инсон қалбида, ички моҳиятида таназзул бошланади. Романтик туйғуларсиз инсоният чеки-чегараси йўқзулмат гирдобида қолган бўлурди. Инсоният тарихидан аёнки, улкан-улкан кашфиётларнинг катта қисмини "хаёлпарастлар" амалга оширишган. Фантазия кишини беҳудуд оламни англашга интилтиради, тор ва биқиқмуҳитда ўз қобиғига ўралиб қолишига ҳеч қачон йўл қўймайди. Аммо ўз ўрнида, реал ҳаётга тик боқишни ҳам ўрганиш керак.

- Ҳаётга тик боқадиган бўлсак, давр шиддатли, воқеалар мураккаб. Турли-туман йўллар билан маънавиятимизга, қадриятларимизга, тафаккуримизга, ҳаёт тарзимизга таъсир этувчи хуружлар кучайиб бормоқда. Шундай бир жараёнда биз адабиётдан нималарни кутишга ҳақлимиз?

- Адабиёт – инсонни комилликка чорловчи юксак эзгу ғоялар, маънавият, иймон-эътиқод байроқдори бўлиши лозим. Ватандошларимиз, миллатдошларимиз ташқи зарарли фикрлар хуружидан ёшларни, болаларни ҳимоя қилишда энг муҳим воситалардан бири сифатида адабиётдан фойдалансалар мақсадга мувофиқбўлур эди. Бунинг учун энг аввало адабиётга, мутолаага қайтиш керак!

- Шу ўринда бевосита ёзувчининг, умуман, ижодкорнинг маънавий ҳуқуқи, фуқаролик позицияси ҳақида ҳам сўз юритишга тўғри келади.

- Ижодкор энг аввало фаол фуқаро бўлиши, даврнинг мураккаб ва чигал масалаларини ҳал этишда ўз истеъдоди, кучи, билим ва маҳоратини тўла сафарбар қилиши зарур ва шарт деб ўйлайман.

- Сиз ҳозир вилоятимиз адабий ҳаётида муҳим ўрин тутувчи нашриётнинг раҳбарисиз. Айтинг-чи, "Насаф" нашриёти ўз олдига қўйилган вазифаларни қай даражада бажармоқда?

- "Насаф" нашриёти аслида вилоятимизда яшаб ижод қилаётган қаламкашларнинг асарларини чоп этиш, тарғиб қилиш мақсадида 1991 йилда мустақиллик шарофати билан ташкил этилган эди. Нашриёт фикримча, бу вазифани баъзи қийинчиликларга қарамай, шараф билан уддалаб келаяпти. Айни кунларда нашриёт фаолиятини янада кенгайтиришга ҳаракат қилаяпмиз. Мақсадимиз - маҳаллий доирадан чиқиб, республика миқёсида фаолият олиб бориш. Сурхондарёлик ижодкорларнинг, пойтахтда ижод қилаётган қаламкашларнинг ҳам асарларини нашрга тайёрлаяпмиз.

- Китоб нашр этиш – осон иш эмас. Баъзилар айтишаётгандек, одамлар китоб сотиб олмайди, китоб ўқимай қўйди, дейиш ҳам бефойда. Шундай экан, вилоятимиз ижодкорларининг энг яхши асарларини ўқувчиларга етказишнинг бошқа, замонавий усулларидан, масалан, интернетдан фойдаланиш вақти келмадимикин? Интернет-магазин деган имконият бор. Интернетда веб-сайт очиб, чоп этилган янги асарлар ҳақида қисқача маълумот бериб бориш мумкин. Ёки бадиий кенгаш тавсия этган яхши асарларни ўша сайтга жойлаштирса ҳам бўлади. Умуман, ҳозир қайси ёзувчи ёки шоирнинг ўз веб-сайти бор?

- Бу ҳақиқатан ҳам долзарб масала. Энг яхши китобларни тарғиб қилишда замонавий усуллардан фойдаланиш вақти етди.

- Яқинда чоп этилган "Қашқадарё баёзи"нинг дастлабки жилди ҳақида нафақат вилоятимизда, балки бошқа жойларда ҳам илиқфикрлар билдирилмоқда. Баёзнинг кейинги жилдларини насиб этса, қачон ўқиймиз?

- Олти жилддан иборат "Қашқадарё баёзи" китобининг биринчи ва иккинчи жилди нашрдан чиқди. Учинчи ва тўртинчи жилди нашрга тайёрланаяпти. Баёзга ўтмишда яшаб ўтган, ҳозирда яшаб ижод қилаётган 400 дан ортиқшоир ва адиб ижодидан намуналар саралаб жамланаяпти.

- Мавриди келганда, ўз ижодингиз ҳақида ҳам тўхталсангиз…

- Яқинда Тошкентдаги "Ниҳол" нашриёти томонидан "Ойдин лаҳзалар" номли янги шеърий тўпламим чоп этилди. Тўртликлардан иборат яна бир китобим нашр қилиниш арафасида. Ватан, эл-юртга муҳаббат мавзусида "Айирмасин Ўзбекистондан" деб номланган янги тўпламимни нашрга тайёрлаяпман. Хуллас режада қиладиган ишлар кўп. Ҳамма гап улгуришда…

- Дастлабки шеърларингизда тушкун бир кайфият сезилиб турса, бугунги асарларингизда ҳаётбахш ғоялар бўртиб турибди. Буни қандай изоҳлайсиз?

- Умидсизлик, тушкунлик кўринмас офат, руҳни емиради, қалбни парчалайди. Мен ўз ҳаёт ва ижодий йўлим давомида кўп қийинчилик ва тўсиқларни енгиб ўтишимга тўғри келди. Баъзан ҳақсизлик гирдобида азоб чекдим.

- Ва ҳаммасини сабр-бардош, ирода билан енгдингиз...

- Ҳаётнинг ўзи курашлар, интилишлар, сабру бардошлардан иборат эмасми? Бу жараёнда турли кайфиятлар сизни чулғаб олади. Табиийки, улар ёзаётган асарларингда из қолдирмай иложи йўқ. Мустақилликни мен ғоят қадрлайман. Биринчи китобим "Дунё ва мен" мустақиллик шарофати билан 32 ёшимда дунё юзини кўрган. Ватанимда оламшумул ўзгаришлар бўлаётганлиги мени ниҳоятда қувонтиради.

- Юртдошларимизга ниятлар ва тилакларингиз...

- Ўзбегимни ҳеч қачон ўзлигидан айирмасин деб ният қиламан ҳамиша.

Дарё бўлсин кўнглингиз доим,

Оқиб турсин, бўлмасин кўлмак.

Эрк йўлида, иймон йўлида

Шарафлидир яшамак - ўлмак!

Суҳбатдош Мақсуд ҲАМРОЕВ